تیرچه فلزی یکی از اعضای باربر و مورد استفاده برای پوشاندن سقف است. سقف‌هایی که با استفاده از این نوع از تیرچه ساخته میشوند، معمولا ضخامت زیادی ندارند و از آنها برای ساخت سقف در ساختمان‌های مسکونی و اداری استفاده می‌شود. به تیرچه‌های فلزی در بازار، تیرچه فولادی و یا تیرچه کرومیت نیز گفته می‌شود و یکی از رایج‌ترین مواد مورد استفاده در صنعت ساختمان هستند.
استفاده از این نوع از تیرچه در سقف‌هایی با دهانه بزرگ‌تر از سقف‌های تیرچه بتنی امکان‌پذیر خواهد بود. هر تیرچه فلزی را می‌توان با استفاده از جوش به اعضای اصلی باربر متصل کرد. این نوع از تیرچه در ساختمان‌هایی رواج دارند که به صورت اسکلت فلزی ساخته میشوند. البته انواع مختلف ساختمان در جاهایی نیاز به استفاده از این نوع از تیرچه خواهند داشت.
ساخت تیرچه فلزی برای استفاده در ساختمان
این نوع از تیرچه به روش‌های مختلفی ساخته می‌شود و در جاهای مختلف ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. تیرچه‌ها دارای یال فوقانی، تحتانی و قطری هستند. برای استفاده در یال کششی می‌توان از تسمه‌های قوی و مناسب استفاده کرد. در زمان طراحی باید به قدرت تحمل فشار در یال فوقانی توجه ویژه‌ای کرد. این یال در معرض فشار ناشی از بار موجود در سقف است و معمولا پوشش سقف یک تکیه‌گاه پیوسته برای این یال به وجود می‌آورد.
در بیشتر مواقع از میلگردها برای قرارگیری در قطر تیرچه‌ها استفاده می‌شود و با اجرای طرح مناسب، مقاومت بالایی به تیرچه فلزی می‌دهند. در سازه‌های با دهانه بزرگ می‌توان به جای استفاده از میلگرد، از نبشی و یا ناودانی استفاده کرد تا مقاومت بیشتری را به تیرچه بدهند و تیرچه بتواند در زیر بارهای بیشتر ناشی از طول دهانه مقاومت لازم را داشته باشد.
در بیشتر مواقع نیازی نخواهد بود در جاهایی که از تیرچه فولادی برای پوشش سقف استفاده می‌شود از قالب‌بندی زیرین استفاده شود. اما در جاهایی نیز نیاز خواهید داشت در زیر آنها از ستون‌های نگهدارنده‌ای استفاده شود. این جک‌ها تا زمانی نیاز خواهند بود که شما این تیرچه‌ها را با استفاده از مواد دیگر پوشش دهید. قرار دادن جک باعث خواهد شد تا قبل از اجرای سقف هیچ تغییر شکلی در تیرچه فلزی ایجاد نشود و بتوان با کمترین مصالح، سقف یکپارچه‌ای را اجرا کرد.
به خاطر سرعت بالا در زمان ساخت، این نوع از طراحی با استفاده از تیرچه‌های فلزی مورد توجه بسیاری از سازندگان است. در زمان طراحی تیرچه‌ها باید با توجه به طول آنها در فواصل مورد نیاز از کلاف عرضی استفاده شود. این کلاف‌های عرضی در صورتی که طول تیرچه زیاد نباشد فقط یکی در وسط قرار داده میشوند و در صورتی که طول تیرچه اجازه دهد، باید از تعداد بیشتری از کلاف‌های عرضی استفاده نمود، هر یک سوم طول تیرچه و یا بیشتر. این کلاف‌های عرضی از پیچ خوردگی تیرچه جلوگیری خواهند کرد و باعث بالا رفتن دوام سازه خواهند شد. تیرچه‌های فلزی انواع مختلفی دارند و تمامی آنها با نام کلی تیرچه فلزی یا فولادی شناخته میشوند. در برخی از انواع تیرچه شما نیاز به جوشکاری یال فوقانی خواهید داشت تا بتوانید اتصالی مقاوم با شاهتیر ایجاد کنید.
مزایای استفاده از تیرچه فولادی
عموما بر روی تیرچه‌ها از پوشش‌های کم ضخامت استفاده می‌شود، این کار از زیاد شدن وزن سازه جلوگیری خواهد کرد. یکی از پوشش‌هایی که بر روی تیرچه فلزی استفاده می‌شود، بتن ریزی با ضخامت کم است. شما نیاز به پوشش با مقاومت زیاد نخواهید داشت و این نوع از تیرچه را بسته به طراحی می‌توان به شاهتیرها جوش داد.
یکی از مزایای استفاده از این نوع از تیرچه، سبک بودن آنها است. این تیرچه‌ها وزن زیادی ندارند و می‌توانند وزن زیادی را نسبت به وزن خود تحمل کنند و از این رو از آنها در بسیاری از ساختمان‌ها استفاده می‌شود. به راحتی می‌توان آنها را به محل پروژه رساند و با سرعتی بالا قابل اجرا هستند.